تحلیلی بر نظریة اشیاء ماینونگ

آلکسیوس ماینونگ یکی از فیلسوفان معاصر است که با نگرش خاص به مباحث وجودشناسی تأثیرات فراوانی را در بسیاری از فلسفه های مابعد خود و نیز مباحث منطق جدید بر جای گذاشته است. تفکرات او تا حد زیادی متأثر از سنت فلسفی یونان و نیز فلسفه های برنتانو و تواردوفسکی است. از جمله مباحث برجسته در فلسفة ماینونگ بررسی چیستی اشیاء صرف نظر از هستی آن ها است. به گفتة او چیستی یک شی فراتر از هستی و نیستی آن است. از جمله لوازم این رویکرد خاص بررسی چیستی اشیاء ناموجود همانند مربعِ دایره است. بنابر اعتقاد ماینونگ بررسی علمی این دسته از اشیاء، ارزشی همسان با بررسی علمی اشیاء موجود دارد. ماینونگ قلمرو چیستی های اشیاء را «آوسر زاین» (extra existence و به آلمانی: ausser sein) می نامد. او در «نظریة اشیاء» به تحلیل این قلمرو خاص می پردازد. هر چند سخنان ماینونگ در تفسیر این قلمرو تا حدی ابهام آمیز و گاه همراه با تعارض ظاهری است ولی در نهایت می توان به این نتیجه رسید که عالم «آوسر زاین» فراتر از هستی و نیستی اشیاء است؛ اشیائی که ممکن است موجود، ثابت و یا ناموجود و غیرثابت باشند. بنابراین در نظر ماینونگ عالم «آوسر زاین» عالم اشیاء محض و از مرتبة ضعیفی از هستی برخوردار است.